Дипфейктер – бұл жасанды интеллектінің көмегімен өңделген фотолар, бейне немесе аудио жазбалар. «Deepfake» термині «терең» және «жалған» деген екі сөзден шыққан.

Бұл технология өмірде жоқ адамдарды бар қылып көрсетуге, кез-келген дауысты, мимиканы қолдан жасауға, адамның ешқашан айтпаған сөздерін  сөйлеген сөзіне қосуға мүмкіндік береді. Алаяқтар үшін дипфейк кибершабуылдар жасап, азаматтардың құпия деректерін ұрлау үшін таптырмас құрал болып табылады. Fingramota.kz толығырақ айтып береді.

Дипфейк технологиясы мықты нейрондық желілерге негізделген, олардың көмегімен кез келген фото және бейне кескіндерді жасауға, адам даусының үні, бет-әлпеті сияқты биометриялық деректерді басқаруға болады. Дипфейктердің арқасында сіз ешқашан болмаған оқиғаларды жасай аласыз, адамға жас қосуға немесе, керісінше, бірнеше ондаған жасқа жасартуға, өмірден өткен актермен фильмді аяқтап түсіруге, фотоларға «жан бітіруге» болады. Мұны продюсерлер, режиссерлер, маркетологтар, жарнама берушілер және ... алаяқтар белсенді қолдануда.

Алаяқтар не істей алады?

Дипфейктердің көмегімен алаяқтар:

- банктік шотқа қолжеткізу, ондағы ақшаны қолма-қол ақшаға айналдыру және жалған кредит ресімдеу үшін біреудің жеке басын қолдан жасай алады;

- қайтыс болған адамның деректерін ұрлап, банктік онлайн-қызметтерге қолжеткізу үшін оған «жан бітіре» алады;

- өмірде жоқ жаңа «адамды» синтездеп, оны ірі қаржылық транзакциялар мен кредиттік алаяқтықтың күрделі схемаларын жасау үшін пайдалана алады.

Бұл іс жүзінде қалай іске асырылды?

Дипфейктер жақында қолданыла бастады, интернетте осы соңғы технологияға негізделген жалған бейнетүсірілімдер бес жыл бұрын пайда болды. Ал 2019 жылы осындай алғашқы ірі алаяқтық әлемді дүр сілкіндірді.

Ұлыбританияда киберқылмыскерлер жасанды интеллект көмегімен ірі энергетикалық компания басшысының дауысын және тіпті оның жеңіл немісше акцентін жасаған. Олар атқарушы директорға қоңырау шалып, шұғыл деген сылтаумен жеткізушіге бір сағат ішінде 220 мың еуроны аударуды талап етті. Менеджер өз «бастығының» нұсқауын орындады, бірақ алаяқтар мұнымен тоқтамады және қосымша төлемдер жасауды сұрап тағы екі рет қоңырау шалды. Бұл күдік тудырып, нәтижесінде тергеу жалған дыбысты қолдана отырып, хакерлік шабуыл жасалғанын көрсетті. Бірақ қаражатты қайтару, сондай-ақ шабуылдаушыларды табу мүмкін болмады.

2020 жылы филадельфиялық 68 жастағы адвокат алаяқтардың құрбаны болды, ол қоңырау шалған «ұлына» сенді. Алаяқтар жас жігіттің дипфейк-дауысын пайдаланып, әкесіне 9 мың доллар аударуды сұрап қоңырау шалды, бірақ, абырой болғанда, алаяқтық уақтылы әшкере болды.

2021 жылы Қытайда өз клиенттеріне жалған шот-фактуралар берген алаяқтардың өтірігі әшкереленді. Олар салық қызметінің жеке басын тексеру жүйесінен өту үшін адамдардың суреттерін сатып алып, дипфейк технологиясының көмегімен оларға «жан бітірді». Осылайша қылмыскерлер 76 миллион доллардан астам пайда тапты.

Толығырақ «Абайлаңыз, алаяқтар» бөлімінен оқыңыз.